In de biografie over de Legercommandant S.H. Spoor, refereert de auteur dr. J. de Moor op pagina 117 - 121 onder het kader 'Frische Sujetten' aan de Colombo zaak (het 'Plancius proces').

Een geruchtmakende zaak, die destijds al veel stof deed opwaaien en sindsdien de gemoederen blijft bezighouden met de 'niet al de fraaie rol' die de toen Majoor Spoor hierin speelde.

De 'titel' van de in resumé op die pagina's weergegeven schets van de toenmalige gebeurtenissen, in de beginfase van de oprichting van het 18e Sqn NEI op de ver gedateerde vliegbasis 'Canberra', ontleende de auteur aan de  'overdonderende insinuerende en onaangename'  opmerkingen die Majoor Spoor deed tijdens zijn verhoor op het politiebureau in Melbourne van de 3 piloten en waarbij hij de 2e lt.-vlieger William Burck een 'Frisch Sujet' noemde. 

De biograaf schetst het beeld van een intellectueel begaafde, artistiek aangelegde en toegewijde militair, die zich voor alles heeft ingezet voor het vaderland, alhoewel hij probeerde de besluitvorming van het Kabinet en Parlement in die tijd naar zijn hand te zetten, iets waartoe hij als militair niet gerechtigd was.

Voor de een was hij 'conservatieve houwdegen' en voor de andere een 'inspirerende aanvoerder'.
Veteranen herdenken hem daarentegen nog altijd met bewondering. (citaat cover van de biografie).

Desondanks kunnen kritische en zwaarwegende kanttekeningen worden geplaatst over de wijze waarop de latere Legercommandant Spoor zich manifesteerde t.o.v. zijn directe officieren, verantwoordelijk voor excessen (het niet tot vervolging doen komen). Dit staat in schril kontrast met de toenmalige '18e Squadron kwestie' (het 'Plancius proces') die de levens van de 3 ervaren jonge piloten voorgoed  zou verwoesten.

Aan dr. J.A. (Jaap) de Moor - Senior Wetenschappelijk medewerker verbonden aan het NIMH (Nederlands Instituut voor Militaire Historie) - werd voor zijn oeuvre de 'Zeeuwse Boekenprijs 2011' toegekend.

De journalist Martin Elands bracht in de september 2011 editie van CHECKPOINT, het maandblad van Veteranen, onder de titel ‘Tribuut aan uitzonderlijk man en militair’ een reflectie met naast een eerbetoon aan een groot militair, ook zijn omissies (gedogen). Wij refereren aan:

• De integrale overname van de pagina's 117-122 uit de biografie 'Generaal Spoor, Triomf en tragiek van een legercommandant'. 2011, tweede druk, ISBN 9789461057914. J.A. de Moor. Uitgeverij Boom, Amsterdam. www.uitgeverijboom.nl. 
  
  Overname door ons uit dit biografisch werk, met instemming van de auteur dr. J.A. de Moor, het Nederlands Instituut Militaire Historie (NIMH, Den Haag, directeur drs. P.H. Kamphuis) en de uitgeverij Boom, Amsterdam.
  
  Pagina 117-122 (uit hoofdstuk 5), de bewuste tekst begint met de kop: 'Frische sujetten'

• De integrale overname uit Checkpoint, het maandblad voor veteranen, editie Nr. 7, september 2011 blz. 48-50, met instemming van de hoofdredacteur drs. Fred Lardenoye en de journalist Martin Elands. Deze journalist geeft in dit blad zijn analyse.
  
  Checkpoint, editie Nr. 7, september 2011 blz. 48-50. Tribuut aan uitzonderlijk man en militair.

 Noot (website redactie): Biografie (dr. J.A. de Moor) en Checkpoint (journalist Martin Elands)

Dr. J.A. de Moor schetste in resumé in dit hoofdstuk de destijdse gebeurtenissen die aanleiding tot het 'Plancius proces' zouden worden. Ondanks de summiere beeldschets en daarmee onvermijdelijke onvolledigheid van essentiele details in deze zo pijnlijke 'Colombo Tragedie', spreken wij onze appreciatie uit voor het feit, dat de door ons hoog gerespecteerde biograaf in zijn oeuvre v.w.b. 'de piloten kwestie in het toen 18e Squadron NEI', zonder enige reserve, de hoogst bedenkelijk rol van de toen Majoor Simon Spoor en die van de sergeant-majoor/monteur A.A. Scholte beschrijft. Hij sluit v.w.b. het proces, de rechtszaak en de veroordeling aan bij de visie van Baron mr. S.J. Van Tuyll Serooskerken, de toenmalige raadsman van de 2 e Lt – vlieger William Burck: 'terecht een rechterlijke dwaling'.

Ook de wetenschap uit de biografie, dat de latere Legercommandant Simon Spoor zoals de journalist Martin Elands (Checkpoint) hem in zijn 'Tribute aan een uitzonderlijk man en militiair' beschrijft:

"dat tijdens de Politionele acties in het toen weer Nederlands -Indië, geweldsexcessen en oorlogsmisdaden voor hem een gruwel waren, maar rationele overwegingen en gevoelens van loyaliteit jegens collega's en het vaderland hem weerhielden van echt ingrijpen. Dat de gehele politieke – en militaire top hiervan op de hoogte was en het met hem eens was en dat dit zo veel mogelijk intern moest blijven".

In de redactie van dr. J.A. de Moor, in de biografie over de Legercommandant Spoor (2de druk) op blz. 121 valt dit hieruit niet te destilleren. Hij schreef namelijk: ‘Na verschillende verzoeken daartoe kregen de drie tussen 1950 en 1952 gratie'. De invrijheidstelling op de 30e april 1950, interpreteren wij geenszins als 'een gegratieerde genoegdoening' voor de gevolgen van het ‘Plancius proces' en het ondergane leed door betrokkenen en hun direct naasten'.

Deze feitenkennis nu publiekelijk, onderstreept inmiddels 68 jaar na dato nog eens nadrukkelijk, de geheel andere visie en het kontrast in de zaak contra toen 3 jonge en hoogst bekwame oorlogsvliegers (de 2 e lt.-W.Burck en de beide sgt.-vliegers H. Kelder en E. de Lyon). Hun levens werden voorgoed verwoest en inmiddels al vele jaren wijlen, zou het ook nu nog hun direct verwanten treffen.

De directeuren van het NIOD (Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie - Amsterdam NIMH (Nederlands Instituut Militaire Historie - den Haag) en KITKV (Koninklijk Instituut Taal-, Land en Volkenkunde - Leiden) lieten dd. 19 juni 2012 in een communiqué weten, dat de aanhoudende discussies over de destijdse 'militaire acties' (excessen) in het vm. Nederlands -Indie in de jaren 1945 - 1949 een nieuw uitgebreid onderzoek een must wordt.
Volgens deze directeuren werd in de onderzoeken tot nu toe, vooral gekeken naar de morele aspecten. Anno 2012, 63 jaar na dato is het van essentieel belang te weten 'WIE en verantwoordelijk en WIE er fout was.' (o.a. tijdens de Politionele acties).
Het voorgestelde onderzoek nu i.s.m. Indonesische historici en ook research in die archieven zou in 2016 aldus de woordvoerder de historicus Ad van Liempt afgerond kunnen zijn. (beraamde kosten 2 - 3 miljoen euro!

Februari 2013: REGERING wijst co-financiering ‘onderzoek Indie' af.
Het verzoek van de 3 wetenschappelijke instituten zal niet door de regering worden gehonoreerd, aldus de minister Timmermans van Buitenlandse Zaken tijdens de begrotingsbehandeling.van zijn Departement.
Als argument gaf de minister aan, dat overleg met Indonesie hem tot de conclusie had gebracht dat Indonesie dit onderzoek niet zal ondersteunen, waardoor de gewenste internationale inbedding zal ontbreken.
De 3 wetenschappelijke instituten gaan zich op korte termijn beraden of en hoe zij zelfstandig of gezamenlijk het beoogde onderzoek toch kunnen uitvoeren (CHECKPOINT 01/2013).

02-12-2016: op deze datum besloten de beide Kamers der Staten Generaal tot een als nog studie naar de omstandigheden (geweld en oorlog het voormalig Nederlands-Indië tijdens de periode 1945 - 1950). In een gezamenlijk schrijven dd. 23-02-2017 van de ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie, en namens de minister van VWC door de staatssecretaris, werd dit bevestigd alsmede ook de verdeelsleutel inzake de verleende subsidies door vermelde ministeries voor dit wetenschappelijk onderzoek (4.1 miljoen euro). Het onderzoek dient afgerond te zijn in 2021 door de samenwerkenden (het NIOD te Amsterdam, het NIMH te Den Haag en het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde te Leiden).